دشتان (حیض) در دین زردشتی (بر پایه منابع فارسی) و مقایسه آن با فقه امامیه

دشتان (حیض) به عنوان نوعی وضعیت جسمی و روحی مختص زنان همواره با باورها و قوانین اجتماعی و دینی خاص مواجه بوده است. یکی از نیازهای پژوهشی میان‌رشته‌ای در حوزه مطالعات زنان و ادیان، بررسی و مقایسه دیدگاه‌ها و مقررات مربوط به دشتان در ادیان و مذاهب است. مثلاً در دین زردشتی و اسلام (شیعه امامیه) احکام و موازین متعدد و الزام‌آوری درباره دشتان برای زنان وضع شده است. پرسش اینجا است که: این قوانین بر اساس چه نگاهی به زنان پدید آمده است؟ چه بایدها و نبایدهایی را بر زنان تحمیل می‌کند؟ و نکات مشترک و متفاوت آنها کدام است؟ می‌توان گفت مقررات دشوار مربوط به پرهیزهای زنان در ایام حیض و آداب مفصل تطهیر پس از ایام حیض در دین زردشتی در قیاس با احکام حیض و حائض در فقه امامیه بسیار فربه و پرشاخ و برگ است، هرچند امروزه به دلیل تغییر شرایط و اقتضائات دنیای مدرن به قوت و شدت گذشته بدان‌ها عمل نمی‌شود. در این جستار، در پی آنیم که با روش توصیفی‌تحلیلی و از طریق بررسی احکام و قواعد فقهی مرتبط با دشتان (حیض) در دین زردشتی و فقه امامیه که در منابع فقهی زردشتی (به زبان فارسی) و مآخذ فقهی شیعه امامیه ذکر شده‌اند، چگونگی و چرایی آنها را تحلیل و تبیین کنیم و از طریق مقایسه آنها با یکدیگر، مشترکات و مفترقاتشان درباره حیض را برشمریم.